Gebe
Veya Emziren Kadınlarda İş Sağlığı Ve Güvenliği
Gebe çalışan; herhangi
bir sağlık kuruluşundan alınan belge ile gebeliği hakkında işverenini
bilgilendiren çalışana denir. Emziren çalışan ise tabi olduğu mevzuat
hükümlerince süt izni kullanmakta olan ve işverenini durumu hakkında
bilgilendiren çalışandır.Yeni doğum yapmış çalışan
ise işverenini yine durumu hakkında bilgilendirmiş çalışana
denir. Çalışan gebelik ve emzirmeye başladığı
hallerde işverenini bilgilendirir. gebe çalışanlar günde
7,5 saatten fazla çalıştırılamaz. Kadın çalışanlar gebe olduklarına sağlık
raporu tespitinden itibaren doğuma kadar geçen sürede gece çalışmaya
zorlanamazlar. Sağlık raporuyla gerekli görüldüğü takdirde gebe çalışan,
sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır bu halde çalışanın ücretinden
bir kesinti yapılmaz. Başka bir işe aktarılması mümkün değilse, çalışanın
sağlık ve güvenliğinin korunması için gerekli süre içinde isteği halinde
çalışanın tabi olduğu mevzuat Dökümleri saklı kalmak kaydıyla ücretsiz izinde
sayılması sağlanır. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate
alınmaz. gebelik haline bu süreler doğumdan önce on, doğumdan sonra sekiz hafta
olarak belirlenmiştir. Doğum öncesi ve sonrası öngörülen süreler sağlık
durumunuz ve çalıştığınız işin özelliği göz önünde bulundurularak hekim
raporları ile artırılabilir. Sağlık durumu çalışanın uygun ise ve doktoru da bu
durumu onaylarsa doğumdan önceki son üç haftaya kadar çalışmaya devam edebilir.
Bu durumda doğum öncesi çalıştığı süreler doğum sonrası izin süresine eklenir.
erken doğum yapan gebe çalışan doğum öncesi sekiz
haftalık, çoğul gebelik halinde on haftalık izin süresinin tamamını
kullanmaması halinde ,kullanılmadığını süreler doğum sonrası izin süresine
ekleyebilirler. kadın işçilerin 4857 sayılı iş kanunu 74. maddesi hükümleri
uyarınca doğumdan önce ve sonra çalışmalarını yasak olduğu Sekizler
haftalık çoğul gebeliklerde doğumdan önce on doğumdan sonra sekiz
haftalık süreler yıllık izin haklarının hesabında çalışılmış gibi
sayılır öncesi ve sonrası toplam 16 haftalık izin süresini tamamladıktan
sonra, talep etmeniz halinde altı aya kadar ücretsiz izin kullanabilirsiniz.
Doğum sonrası analık izninin bitiminden itibaren, çocuğunun
bakım ve yetiştirilmesi amacıyla ve çocuğun hayatta kalması kaydıyla,
talep etmesi halinde, birinci doğumda 60 gün, ikinci doğumda 120 gün, sonraki
doğumlar ise 180 gün süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı kadar
ücretsiz izin kullanabilirler. Çoğul doğum yapması halinde bu süreler 30 ar gün
eklenecektir. çocuğunun engelli doğması bu süreleri 360 gün olarak
uygulanacaktır. kadın çalışanın çocuğunun bir yaşına gelinceye kadar onu
emzirmesi için günde toplam 1,5 saatlik süt izni hakkı bulunmaktadır. kadın
işçi günde toplam 1,5 saatlik süt izni hangi saatler arasında ve kaça bölerek
kullanacağını kendisi belirler. Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını
emzirmeleri için verilmesi zorunlu olan günde toplam 1,5 saatlik süt izinleri
günlük çalışma süresinden sayılır. dolayısıyla işveren, süt izni kullanan kadın
için ücretinden herhangi bir kesinti yapamaz. Emziren kadın çalışanlar günde
7,5 saatten fazla çalıştırılamaz. Yeni doğum yapmış çalışanın doğumu izleyen
bir yıl boyunca gece çalıştırılması yasaktır. bu sürenin sonunda sağlık ve
güvenlik açısından sakıncalı olduğunu sağlık raporu belirlendiği dönem boyunca
gece çalıştırılamaz. fiziksel ve zihinsel yorgunluk ile ilgili olarak; gebe
veya emziren çalışanın çalışma saatleri ve ara dinlemeleri geçici
olarak yeniden düzenlenir, söz konusu çalışanların çalışma saatlerinin gece
süresine ve gebe çalışanların çalışmalarını günün erken saatlerine
rastlamamaması için gereken önlemler alınır. Duruş problemleri ile ilgili
olarak; çalışma mahalli ve çalışma düzeni, gebe veya emziren çalışanların duruş
problemlerini ve kaza riskini azaltacak şekilde yeniden düzenlemek ve mümkün olduğu
durumlarda oturarak çalışmaları sağlanır. gebeliğin durumuna göre yorgunlugunu
veya diğer duruş problemlerin azaltılması veya ortadan kaldırılması için
dinlenme araları ihtiyaca göre daha sık ve uzun olarak düzenlenir. Yüksekte
çalışmalarda, gebe çalışanın çalışma yerlerinin platform, merdiven gibi yüksek
ve düşme risk lekesi olan yerlerde olmaması için gerekli düzenlemeler yapılır.
Çalışma saatleri ve çalışma hızı ile ilgili olarak çalışma hızının saatlerinin
ve işteki yoğunluğunun çalışanın önerileri dikkate alınarak mümkün olduğunca
uygun hale getirilmesi için gerekli şartlar sağlanır. Gebe veya gebe veya yeni
doğum yapmış çalışanın yalnız çalıştırılmaması esastır ancak zorunluluk haline
gebe veya yeni doğum yapmış aşırı yalnız çalıştırılması gerektiğinde iş yerinde
bulunan diğer çalışanlarla kolayca iletişim sağlayabilmeler için gerekli
önlemler alınır .ayrıca çalışanın uygun tıbbi ve diğer destekleri alabilmesi
için gerekli düzenlemeler yapılır, acil yardım prosedürlerine bu durum göz
önüne alınır. Gebe çalışanın, ayakta çalışması gereken işlerde, mümkün olan
durumlarda oturması sağlanır, sürekli oturarak veya sürekli ayakta çalışması
engellenir, çalışanı böyle düzenlenmesinin mümkün olmadığı durumlarda dinlenme
araları arttırılır, hamileliğin gelişimine göre gerekli önlemler alınır.
Dinlenme ve diğer iyileştirici olanakların sağlanması ile ilgili olarak; gebe
çalışanın sigarasız ve dumansız bir ortamda gerekli aralıklarla oturarak veya
rahatça uzanacak şekilde fiziksel ve zihinsel olarak dinlenmesini sağlayacak
şartlar temin edilir. Gebe, yeni doğum yapmış ve emziren çalışanın sık sık
tuvalete gitmeye ihtiyacı göz önüne alınarak uzun süreli çalışmalar ve ekip
çalışmaları bu gereksinimi uygun olarak düzenlenir, ayrıca enfeksiyon ve diğer
hastalıklara karşı gerekli hijyen şartları sağlanır. Gebe veya emziren
çalışanın kişisel ihtiyaçları göz önüne alınarak beslenme molası, temiz içme
suyu temini ve diğer ihtiyaçlarının kendileriyle istişare ederek karşılanması
sağlanır alınacaklar çalışanların yaptıkları işle bağlantılar hareketleri
duruşları zihinsel ve bedensel yorgunlugunu da kapsar. İşverenler;
gebe, yeni doğum yapmış veya emziren kadın çalışanlarına sağlık ve güvenlikler
için tehlikeli sayılan; fiziksel etkenlerden (şok ve titreşim, gürültü,
iyonize, radyasyon, iyonizasyona neden olmayan radyasyon, soğuk, sıcak ve
yüksek basınç), biyolojik etkenlerden (biyolojik etkenlere maruziyet
risklerinin önlenmesi hakkında yönetmelikte tanımlanan grup iki ,grup üç, grup
dört biyolojik etkenler ), kimyasal etkenlerden (kanserojen, Mutajen, çok
toksik, toksik, zararlı, alerjik, üreme için toksik ve emzirilen çocuğa zararlı
olabilen kimyasallar üretildi işlendiği kullanıldığı işler) koruyacak önlemleri
almalıdır. Ayrıca gebe çalışanlara gebelikleri süresince ,periyodik kontrolleri
için ücretli izin verilir.