Salgın Hastalıklar Nelerdir?
Epidemiyolojide salgın belli bir insan populasyonunda ,belli
bir periyotta,yeni vakalar gibi görülen ancak önceki tecrübelere göre beklenen
den fazla etki gösteren hastalıktır. Belli bir bölgede yayılan salgılara epidemi,dünya çapında yayılan salginlara pandemi
denir.
Veba,sıtma, kolera ,sarı humma,çiçek grip,verem,tifo,tifüs ve freni hastalıkları
kitlesel ölümlere yol açan önemli salgın hastalıklardır.
Salgın hastalık türleri ve bulaşma yöntemleri;
Salgınlar ani vaka patlamalarınin ortaya çıktığı ( gida zehirlenmesi,hava
kirliliği gibi) nokta kaynaklı veya etkenin canlilar arası temas, solunum veya
vektorler vasıtasıyla ortaya çıktığı yayılan dalga biçiminde
gerceklesebilmektedir.salgın hastalığın türü ve bulaşma yöntemi salginla mücadelede izlenebilecek adımların
kararlaştırılmasinda ilk sırada yer almaktadır.
Su ve besinler yoluyla bulaşan hastalıklar; hastalıklar köyü
hijyen koşullarına sahip mekanlarda hazırlanmış besinlerden ve kirli sulardan
bulaşabilir. Ortak kullanımlı tuvaletler ve hayvanların yoğunlaştığı mekanlarda
bu hastalıkların bulaşma riski artmaktadır.
Doğrudan temasla bulaşan hastalıklar;
Trahom,cüzzam
,uyuz,kellik,dermotofitozlar,impetigo,kandidizis, bitlenme, tetanoz en
yayginlaridir.hasta hayvanlardan ısırma yolu ile geçen kuduz gibi zoonotik
hastalıklar dır.bu hastalıklarda hijyen çok önemlidir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar;hıv ve aids .hastalık
cinsel yolla bulaştığı için cinsel ilişkiye yönelik önlem ve tedbirler onem arz
etmektedir.
Vektorlerle bulaşan hastalıklar; barsak enfeksiyonları ve
parazitleri ,konjoktivit ,trahom ,hepatit a ,sıtma, şark çıbanı ve veba gibi
hastalıklar vektorler yoluyla bulaşabilmektedir.
Saglik hizmeti ile ilişkili enfeksiyonlar; hastaya bir
sağlık kuruluşunda bakım yada sağlık hizmeti sunulması sırasında gelişen ve o
kuruluşa başvuru sırasında var olmayan yada kuluçka döneminde olmayan
enfeksiyonlara sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlar yada hastane
enfeksiyonları denir.
Solunum yolu ile ilgili hastalıklar;çoğu virüslerin neden
olduğu kızamık, su çiçeği,kabakulak gibi çocukluk dönemi hastalıkları,
sars,mers ,covid 19 ebola gibi virüs
hastalıklari ,influenza,tüberküloz, difteri ,boğmaca, streptekok,meningekok
gibi bakteri hastalıkları ve bazı mantar hastalıkları da hava yoluyla bulaşır.
Bir afet türü olarak salginlar ,hayatin olağan akışının
dışında bir seyir ile birçok alanda etkili olabilmektedir. Salgın hastalığın
şiddetine bağlı olarak salginla mücadelenin sürdürüldüğü sağlık hizmeti
yapılarının kapasitelerinin zaman zaman yetersiz kaldığı gozlenebilmektedir.
Salginla mücadelede bir diger önemli unsur ise sağlık hizmeti yapılarının
mimari kurgusu ve teknik donatimlaridir.solunum yolu ile bulaşan bir hastalıkla
mücadele ederken hastalar ve gün boyu kontamine alanlarda vakit geçiren sağlık
personelleri arasındaki bulaşma riski en aza indirilmelidir